Zmysł smaku
W jamie ustnej znajdują się maleńkie kubki smakowe: na języku, w gardle, a nawet na podniebieniu To, co nazywamy "smakiem", opiera się na pięciu podstawowych smakach: słodkim, słonym, gorzkim, kwaśnym i pikantnym. Te smaki - plus wrażenia ciepła, chłodu i tekstury - łączą się w jamie ustnej, dając nam poczucie smaku. Oprócz smaku, zapach żywności jest również częścią tego, co składa się na jej smak.
Gdy jedzenie jest mdłe, wiele osób próbuje poprawić jego smak, dodając więcej soli lub cukru. Może to nie być zdrowe dla osób starszych, zwłaszcza jeśli cierpią one na problemy medyczne, takie jak wysokie ciśnienie krwi lub cukrzyca (wysoki poziom cukru we krwi).
Osoby, które utraciły zmysł smaku, mogą nie spożywać pokarmów, których potrzebują, aby zachować zdrowie. Może to prowadzić do innych problemów, takich jak:
- utrata masy ciała
- niedożywienie (brak odpowiedniej ilości kalorii, białka, węglowodanów, witamin i minerałów w pożywieniu).
Jedzenie żywności, która jest dla ciebie dobra, jest ważne dla twojego zdrowia. Jeśli masz problem ze smakiem jedzenia, koniecznie porozmawiaj ze swoim lekarzem.
Co powoduje utratę smaku?
Wiele rzeczy może spowodować utratę zmysłu smaku. Jeśli gruczoły ślinowe są uszkodzone lub nie produkują wystarczającej ilości śliny, może to wpływać na smak. W większości przypadków istnieją sposoby na rozwiązanie tego problemu.
Ponowna utrata smaku jest objawem, który może wystąpić w przypadku zakażenia koronawirusem. Powinieneś odzyskać zmysł smaku po ustąpieniu wszystkich innych objawów, jednak jeśli nie powróci, należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem.
Leki, takie jak antybiotyki i tabletki obniżające poziom cholesterolu i ciśnienie krwi, mogą czasami zmieniać smak żywności. Niektóre leki, takie jak te na wysokie ciśnienie krwi, depresję i problemy z kontrolą pęcherza, mogą powodować suchość w ustach. Suchość w ustach może powodować, że jedzenie ma dziwny smak, a także utrudniać połykanie. Porozmawiaj z lekarzem, jeśli uważasz, że lek wpływa na Twój zmysł smaku. Być może istnieją inne leki, które można wypróbować. Nie należy przerywać przyjmowania leków.
Choroba dziąseł, infekcja jamy ustnej lub problemy z protezą zębową mogą powodować nieprzyjemny smak w ustach, który zmienia smak potraw. Szczotkowanie zębów, nitkowanie i używanie płynu do płukania jamy ustnej może pomóc w zapobieganiu tym problemom. Porozmawiaj ze swoim dentystą, jeśli masz nieprzyjemny smak w ustach, który nie ustępuje.
Alkohol może zmieniać smak potraw. Ograniczenie lub zaprzestanie picia może pomóc. Palenie tytoniu również może osłabiać zmysł smaku. Rzucenie palenia może pomóc.
Leczenie nowotworów a smak
Osoby poddawane leczeniu przeciwnowotworowemu mogą mieć problemy ze smakiem. Zmysł smaku często powraca po zakończeniu leczenia.
Leczenie raka może sprawić, że jedzenie będzie niesmaczne. Niektórzy twierdzą, że jedzenie ma metaliczny posmak. Ten nietypowy smak może powstrzymywać niektóre osoby przed jedzeniem zdrowej żywności. Jeśli tak się stanie, spróbuj:
- Spożywać cztery lub pięć małych posiłków w ciągu dnia zamiast trzech dużych posiłków.
- Spożywać zimne pokarmy, w tym jogurty, budynie i desery żelatynowe. Zimne jedzenie może smakować lepiej niż gorące.
- Jedz świeże, niegotowane warzywa. Gotowane warzywa mogą mieć silny zapach, który może nie być atrakcyjny.
- Pij dużo płynów, w tym wodę, słabą herbatę, soki i piwo imbirowe.
- Testuj nowe potrawy, aby znaleźć te, które lubisz.
- Myj zęby przed i po jedzeniu.
- Używaj plastikowych widelców i łyżek, jeśli jedzenie ma metaliczny posmak.
- Jeśli jedzenie jest mdłe, zamarynuj je, aby poprawić jego smak lub dodaj przyprawy.
- Jeśli czerwone mięso ma dziwny smak, zamień je na inne pokarmy wysokobiałkowe, takie jak kurczak, jajka, ryby, masło orzechowe, indyk, fasola lub produkty mleczne.
- Jeśli żywność ma słony, gorzki lub kwaśny smak, spróbuj ją osłodzić.
- Jeśli masz nieprzyjemny smak w ustach, spróbuj bezcukrowych dropsów cytrynowych, gumy do żucia lub miętówek.
Jeśli masz problemy z wąchaniem i smakowaniem jedzenia, spróbuj dodać kolor i teksturę, aby jedzenie było bardziej interesujące. Na przykład, spróbuj jeść warzywa w jasnych kolorach, takie jak marchew, słodkie ziemniaki, brokuły i pomidory. Ponadto, jeśli pozwala na to dieta, można doprawić jedzenie odrobiną masła, oliwy z oliwek, sera, orzechów lub świeżych ziół, takich jak szałwia, tymianek lub rozmaryn. Aby nadać potrawom nieco pikanterii, dodaj musztardę, ostrą paprykę, cebulę, czosnek, imbir, różne przyprawy lub sok z cytryny lub limonki. Wybieraj potrawy, które dobrze wyglądają.