Bliski Wschód to obszar geograficzny, gdzie żyją ludzie o różnych tradycjach kulturowych i religijnych. Jednym z krajów, który znajduje się w tym regionie, jest Izrael. Kraj ten słynie przede wszystkim z religijnych miejsc, takich jak Jerozolima czy Betlejem, ale także z bogatej historii, kultury oraz ciekawych tradycji. Izrael to także kraj, w którym każdy, również w wieku emerytalnym zdecydowanie znajdzie coś dla siebie. Jak wygląda życie seniorów w Izraelu? W jaki sposób państwo wspiera emerytów i jakie programy są realizowane, aby wspierać seniorów w codziennym życiu? Jakie trudności napotykają na swojej drodze? W tym artykule postaramy się odpowiedzieć na te pytania, a także przedstawimy przykłady konkretnych programów wspierających seniorów mieszkających w Izraelu.
Izrael atrakcyjny dla seniorów
Ze względu na swoje położenie geograficzne, Izrael to kraj, który może być atrakcyjnym miejscem do życia na emeryturze ze względu na swoje klimatyczne warunki. Przez większą część roku, Izrael oferuje ciepłe i słoneczne dni, co jest szczególnie pożądane dla osób starszych, które mogą cierpieć na dolegliwości związane z reumatyzmem, bólem stawów i innych chorób przewlekłych, które mogą nasilać się w chłodniejszych klimatach.
W Izraelu istnieją specjalne programy opieki zdrowotnej dla osób starszych, które zapewniają opiekę medyczną i leki w ramach ubezpieczenia zdrowotnego, co jest szczególnie ważne dla osób starszych, które często wymagają stałej opieki medycznej.
Ponadto, Izrael ma dobre i dobrze rozwinięte systemy transportowe, co jest szczególnie ważne dla osób, które nie mogą już prowadzić samochodu i wymagają dostępu do transportu publicznego. Podróżowanie wydaje się wtedy znacznie prostsze.
Struktura społeczna
Trochę o demografii
Aby jednak dokładnie zrozumieć sytuację seniorów w Izraelu, warto zacząć od zapoznania się ze strukturę społeczną i demograficzną tego kraju. Warto wspomnieć, że uległa ona znaczącym zmianom w ostatnich latach. Liczba ludności Izraela wynosi obecnie ponad 9 milionów ludzi, z czego ponad 1,2 miliona to osoby w wieku powyżej 65 lat. Według danych statystycznych, kobiety stanowią większość tej grupy wiekowej, a około 70% seniorów mieszka w miastach. Długość życia seniorów w Izraelu wynosi obecnie około 83 lata dla kobiet i 80 lat dla mężczyzn, co jest jednym z najwyższych wyników na świecie.
Na emeryturze
Sytuacja materialna seniorów w Izraelu jest zróżnicowana i zależy od wielu czynników, takich jak wykształcenie, zawód, stan zdrowia i miejsce zamieszkania. Obowiązujący w Izraelu system emerytalny, pozwala na przechodzenie na emeryturę w wieku 67 lat dla mężczyzn i 62 lat dla kobiet. Według danych opublikowanych przez Izraelski Urząd Statystyczny w 2022 roku, średni wiek przejścia na emeryturę w Izraelu wynosił 64,4 lata dla mężczyzn i 62,6 lat dla kobiet. Około 60% izraelskich emerytów otrzymuje emerytury państwowe, a 40% korzysta z prywatnych programów emerytalnych. W 2022 roku średnia wysokość miesięcznej emerytury w Izraelu wynosiła 5 478 ILS (około 1 700 USD). Jednakże emerytury te są różne w zależności od wieku, płci i okoliczności indywidualnych, a ich wysokość w większości przypadków jest wystarczająca do pokrycia podstawowych kosztów życia. Co więcej, państwo oferuje pewne ulgi podatkowe dla emerytów, takie jak:
- zmniejszenie podatku od nieruchomości dla osób powyżej 65 roku życia,
- zmniejszenie podatku od dochodu dla osób powyżej 67 roku życia,
- zwolnienie z podatku VAT na niektóre produkty dla osób powyżej 60 roku życia.
Ponadto, emeryci w Izraelu mogą korzystać z rabatów na bilety komunikacji miejskiej, zniżek na leki oraz zniżek na niektóre usługi medyczne.
Koszty życia
Mimo że Izrael jest jednym z najbardziej rozwiniętych krajów na Bliskim Wschodzie, koszty życia w tym kraju są stosunkowo wysokie, zwłaszcza w większych miastach. Według raportu z 2021 roku opublikowanego przez serwis Expatistan, Tel Awiw jest trzecim najdroższym miastem na Bliskim Wschodzie i jednym z 100 najdroższych miast na świecie. Koszty wynajmu mieszkań w Tel Awiwie są wyższe niż w większości europejskich stolic. Ceny wynajmu mieszkań w Tel Awiwie czy Jerozolimie mogą sięgać nawet 6000 złotych miesięcznie, podobnie jak koszty utrzymania domu. Koszty utrzymania domu, prądu, gazu, energii elektrycznej i innych podstawowych usług również należą do jednych z najwyższych na świecie, co wpływa negatywnie na ogólną sytuację materialną emerytów.
Mimo to, w Izraelu działa wiele organizacji pozarządowych i programów, które oferują wsparcie seniorom w zakresie opieki medycznej, kulturalnej i finansowej. Ogólnie, sytuacja emerytów w Izraelu może być uznana za wymagającą, ze względu na wysokie koszty życia i niewystarczające emerytury. Jednak rząd Izraela oferuje pewne programy i ulgi, ułatwiające codzienne życie osób starszych.
Ponadto, w Izraelu istnieją również różne formy pomocy społecznej, takie jak:
- zasiłki dla osób niezdolnych do pracy,
- zasiłki rodzinne,
- programy wsparcia finansowego dla osób starszych i osób niepełnosprawnych.
Pomimo tak szerokiego wsparcia, w 2021 roku około 17,5% izraelskich seniorów (powyżej 65 roku życia) żyło poniżej progu ubóstwa, a 19,7% osób powyżej 75 roku życia cierpiało na niedożywienie.
Programy wsparcia
Państwo Izrael systemowo wspiera emerytów poprzez różne programy socjalne i edukacyjne. Jednym z nich jest program "Złoty Latawiec", który oferuje programy aktywności fizycznej, edukacyjnej i kulturalnej dla seniorów. Program ten umożliwia emerytom i rencistom uczestnictwo w kursach języków obcych, warsztatach artystycznych, wycieczkach i spotkaniach klubów zainteresowań. Dodatkowo, emeryci w Izraelu mają prawo do zniżek na bilety komunikacji miejskiej, na usługi medyczne i różnego rodzaju atrakcje turystyczne.
Nie można także pominąć bogatej kultury Izraela, która oferuje wiele możliwości dla osób starszych, aby aktywnie spędzać czas. Izraelskie miasta mają bogatą i różnorodną ofertę muzeów, teatrów, galerii sztuki i miejsc kulturalnych, co sprawia, że Izrael jest idealnym miejscem dla osób, które chcą kontynuować swoje pasje i zainteresowania w wieku emerytalnym. Ponadto, w Izraelu istnieje wiele projektów edukacyjnych i kulturalnych, które są skierowane dla seniorów i emerytów.
Poniżej przedstawiamy kilka z najbardziej popularnych programów skierowanych do seniorów:
- "Uniwersytet Trzeciego Wieku" - to program edukacyjny dla osób powyżej 60 roku życia, który został stworzony w celu umożliwienia seniorom rozwijania swoich zainteresowań i zdobywania nowych umiejętności. W ramach programu organizowane są wykłady, seminaria i warsztaty, na których seniorzy mogą pogłębiać swoją wiedzę z różnych dziedzin.
- "Teatr Seniorów" - to projekt kulturalny, który ma na celu umożliwienie seniorom wyrażenia siebie poprzez teatr. W ramach programu seniorzy uczestniczą w warsztatach teatralnych, gdzie uczą się technik aktorskich, piszą scenariusze i występują na scenie. Dzięki temu programowi seniorzy mają szansę na rozwijanie swojego talentu artystycznego i poznawanie nowych ludzi.
- "Klub Seniora" - to program, który skupia się na organizowaniu różnego rodzaju wydarzeń kulturalnych, sportowych i edukacyjnych dla seniorów. W klubie seniora można uczestniczyć w zajęciach fitness, tanecznych czy też warsztatach artystycznych. W ten sposób seniorzy mają okazję do aktywnego spędzania czasu, poznawania nowych ludzi i uczestniczenia w interesujących wydarzeniach.
- "Wakacje Seniora" - to projekt, który umożliwia seniorom spędzenie wakacji w ciepłych krajach, takich jak Hiszpania czy Grecja. Program składa się z wycieczek, zwiedzania i innych atrakcji turystycznych. Dzięki temu projektowi seniorzy mają szansę na relaks i odpoczynek oraz na poznanie nowych kultur i zwyczajów.
Wszystkie powyższe programy mają na celu poprawę jakości życia seniorów w Izraelu. Dzięki nim seniorzy mają szansę na rozwijanie swoich zainteresowań, aktywne spędzanie czasu oraz na poznanie nowych ludzi. Projekt "Uniwersytet Trzeciego Wieku" pozwala na rozwijanie wiedzy i zdobywanie nowych umiejętności, "Teatr Seniorów" daje szansę na rozwijanie talentów artystycznych, "Klub Seniora" umożliwia aktywny styl życia, a "Wakacje Seniora" to szansa na relaks i poznawanie nowych miejsc. Wszystkie te programy są ważne dla seniorów w Izraelu, ponieważ pozwalają im na utrzymanie dobrego samopoczucia, poprawę zdrowia i na uczestniczenie w życiu społecznym.
NGOsy dla seniorów
Co więcej, również organizacje non-profit w Izraelu również podejmują szereg działań, aby pomóc seniorom w różnych obszarach życia, w tym w zdrowiu, samodzielności, aktywności społecznej i kulturalnej oraz pomocy w codziennych czynnościach.
Oto kilka przykładów takich inicjatyw:
- Pomoc w codziennych czynnościach - organizacje non-profit oferują seniorom pomoc w wykonywaniu codziennych czynności, takich jak zakupy spożywcze, gotowanie posiłków, sprzątanie czy pranie. Wolontariusze organizacji non-profit wykonują te czynności bezpłatnie, co pomaga seniorom w utrzymaniu samodzielności i niezależności.
- Programy zdrowotne - organizacje non-profit oferują seniorom programy zdrowotne, takie jak bezpłatne badania lekarskie, wizyty domowe lekarzy, pielęgniarek czy terapeutów. W ramach programów seniorzy mają dostęp do opieki medycznej i pomocy w utrzymaniu dobrego zdrowia.
- Aktywność społeczna - organizacje non-profit organizują różnego rodzaju zajęcia, spotkania, warsztaty czy wyjścia dla seniorów, które pomagają w utrzymaniu aktywności społecznej oraz integracji z rówieśnikami. Seniorzy mogą uczestniczyć w zajęciach artystycznych, teatralnych czy sportowych, co wpływa na ich samopoczucie i jakość życia.
- Transport - organizacje non-profit oferują seniorom usługi transportowe, które umożliwiają im przemieszczanie się po mieście czy wizyty u lekarza. Wolontariusze prowadzą samochody, które są dostosowane do potrzeb seniorów, a dzięki temu seniorzy mają dostęp do transportu bez konieczności korzystania z komunikacji miejskiej.
- Pomoc prawna - wiele fundacji oferuje seniorom pomoc w kwestiach prawnych, takich jak sprawy emerytalne czy opiekuńcze. Seniorzy mają możliwość uzyskania porady prawnej lub pomocy w załatwieniu różnych spraw związanych z ich codziennym życiem.
Tego typu działania pomagają seniorom w utrzymaniu jakości życia oraz w pełnym wykorzystaniu swojego potencjału i możliwości. Bez wątpienia organizacje non-profit odgrywają ważną rolę w zapewnieniu seniorom niezbędnej pomocy i wsparcia, zwłaszcza dla tych, którzy mieszkają samotnie lub nie mają bliskich, którzy mogliby im pomóc.
Poniżej przedstawiamy pięć organizacji non profit w Izraelu, które aktywnie wspierają seniorów:
- Eshel (https://eshel.org.il/) - specjalizuje się w świadczeniu pomocy osobom starszym. Eshel oferuje szereg programów, w tym środki transportu, opiekę nad osobami starszymi i zapewnienie aktywności społecznej.
- AMIT (https://amitchildren.org/) - skupia się na poprawie jakości życia seniorów poprzez zapewnienie im różnorodnych usług, w tym dostarczanie posiłków i oferowanie pomocy medycznej.
- Yad Sarah (https://friendsofyadsarah.org/) - zajmuje się zapewnieniem usług i sprzętu medycznego dla seniorów w Izraelu. Yad Sarah zapewnia opiekę medyczną, wsparcie psychologiczne oraz dostarcza specjalistyczny sprzęt medyczny.
- Latet (https://www.latet.org.i) - skupia się na zapewnieniu pomocy osobom w trudnej sytuacji życiowej, w tym seniorom. Latet oferuje usługi związane z zapewnieniem jedzenia, ubrań oraz aktywności społecznej.
- Melabev (https://www.melabev.org.il) - zorientowana na poprawę jakości życia osób starszych z chorobami neurodegeneracyjnymi, takimi jak choroba Alzheimera. Melabev oferuje programy opieki nad pacjentami, wsparcie psychologiczne oraz terapie zajęciowe.
Miejsce przyjazne seniorom
Izrael jest krajem, w którym wielu emerytów znajduje nowych przyjaciół i partnerów, a to ze względu na bogatą różnorodność kulturową kraju. Izrael jest domem dla wielu imigrantów z różnych krajów, co sprawia, że jest on miejscem, gdzie wiele różnych kultur i tradycji się miesza i łączy. Dlatego właśnie, Izrael jest miejscem, gdzie emeryci z różnych części świata mogą znaleźć swoje miejsce i cieszyć się bogatą kulturą, przyjazną atmosferą i ciepłym klimatem.
Podsumowując, życie seniorów w Izraelu jest na ogół korzystne. Izrael to kraj, który ceni swoich starszych obywateli i oferuje im wiele programów socjalnych i kulturalnych. Wiele organizacji non-profit i wolontariuszy angażuje się w pomoc seniorom, którzy borykają się z trudnościami, takimi jak izolacja, brak wsparcia rodzinnych oraz problemy zdrowotne. Emeryci w Izraelu zdecydowanie cieszą się dobrą jakością życia dzięki dogodnym warunkom klimatycznym, rozwiniętej służbie zdrowia, a także dostępności programów edukacyjnych i kulturalnych. Warto jednak zwrócić uwagę na różnice między małymi i dużymi miastami, które mogą wpływać na jakość życia emerytów. W dużych miastach mniej jest zazwyczaj miejsca na zieleń i kontakt z naturą, a koszty życia są wyższe niż w mniejszych miejscowościach. Jednak ogólnie rzecz biorąc, Izrael to miejsce, w którym emeryci mogą cieszyć się aktywnym stylem życia, poznawać nowych ludzi i rozwijać swoje pasje, co stanowi ogromne wsparcie.